Soja po raz pierwszy pojawiła się na polskich polach w latach 80. Wówczas plany rozwoju jej uprawy zakończyły się niepowodzeniem. Roślina ta zawitała ponownie do naszego kraju kilka lat temu, zyskując po pierwszych udanych doświadczeniach coraz większą popularność wśród rolników. Na co należy zwrócić uwagę przy uprawie soi, aby cieszyć się wysokimi plonami?
Wymagania glebowe soi i przygotowanie stanowiska
Soja ma średnie wymagania glebowe. Najlepiej plonuje na glebach kompleksu pszennego dobrego i bardzo dobrego oraz żytniego bardzo dobrego klasy bonitacyjnej od I do IVa. Jest przystosowana do okresowych niedoborów wody, ale potrzebuje jej dużo w okresach kiełkowania i wschodów oraz kwitnienia i zawiązywania strąków. Pod uprawę soi nie nadają się gleby zbyt zwięzłe, niestrukturalne, silnie zaskorupiające się, o kwaśnym odczynie. Jeżeli chodzi o zabiegi uprawowe, powinny one obejmować pozbycie się chwastów oraz utrzymanie optymalnej wilgotności do kiełkowania i wschodów.
Nawożenie soi
Nawożenie soi może mieć charakter doglebowy lub dolistny. Do wytworzenia 1 t nasion soi wraz z plonem ubocznym niezbędne jest około 70 kg N, 16 kg P2O5 oraz 32 kg K2O. W wypadku niskiej zasobności gleby w fosfor i potas zasadne jest nawożenie w dawkach 40-50 kg/ha P2O5 oraz 60-80 kg/ha K2O. Nie zawsze trzeba stosować nawożenie azotem, bo dzięki mocnemu systemowi korzeniowemu soja charakteryzuje się wysoką zdolnością pobierania składników pokarmowych z gleby. Warto się na nie zdecydować tylko wtedy, gdy do momentu kwitnienia na korzeniach nie rozwinęły się brodawki bakteryjne.
Szczepienie nasion soi, wysiew i zbiór
Soja współżyje z bakteriami brodawkowymi Bradyrhizobium japonicum. Dzięki nim potrafi zasymilować z powietrza azot w ilości niezbędnej do jej rozwoju. Bakterie te nie występują naturalnie w polskich glebach, dlatego nasiona soi muszą zostać nimi zaszczepione. Zaprawianie nasion należy przeprowadzić tuż przed siewem i w ciemnym pomieszczeniu, ponieważ są one wrażliwe na światło słoneczne. W sprzedaży dostępne są również fabrycznie zaprawione nasiona soi. Oferuje je na przykład firma Saatbau Polska. Tak przygotowany materiał jest od razu gotowy do siewu.
Gleba podczas siewu soi powinna być ogrzana do temperatury 10-12°C – pozwala to zapewnić roślinom szybki wzrost początkowy i wyrównane wschody. Najczęściej stosuje się siew siewnikiem redlicowym w rozstawie rzędów 12 lub 24 cm. Zbiór soi przeprowadza się kombajnem zbożowym w fazie dojrzałości pełnej nasion, gdy są one twarde, kuliste i żółtawe. W przeciętnych warunkach pogodowych soja dojrzewa samoczynnie i można ją zbierać przy odpowiedniej wilgotności. Jeśli wilgotność nasion przekracza 14%, niezbędne jest dosuszanie.