Podstawowym prawem każdego pracownika jest praca w bezpiecznych i higienicznych warunkach. Całokształt działań i postaw determinujących poziom bezpieczeństwa w zakładzie pracy, znane jako stan BHP, są zatem egzekwowane zgodnie z kodeksem pracy. Warto więc wiedzieć, kto jest odpowiedzialny za BHP w zakładzie pracy oraz jakie obowiązki z tego wynikają.
Kto jest odpowiedzialny za stan BHP w firmie?
Zgodnie z art. 207 kodeksu pracy oraz Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 roku pełną odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w firmie ponosi pracodawca. Co więcej, odpowiedzialność tę w różnym zakresie, w zależności od pełnionej władzy, mogą ponosić także inne osoby, jak np. kierownik czy brygadzista, co potwierdza stanowisko Państwowej Inspekcji Pracy. Obowiązek zapewnienia odpowiednich warunków do pracy obejmuje każdego pracownika, niezależnie od formy zatrudnienia (umowa o pracę, umowa zlecenie, umowa o dzieło czy wykonywanie pracy w ramach własnej działalności gospodarczej).
Dodatkowo pracodawca ma obowiązek wyznaczyć pracowników służb bhp oraz powierzyć im określone zadania. Alternatywą może być powierzenie obowiązków w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy zewnętrznej firmie, która specjalizuje się w branży BHP, jak np. Inka BHP. Wówczas, po przeprowadzeniu stosownego audytu i sporządzeniu dokumentacji, wdrażają oni w firmie System Zarządzania BHP. Dzięki temu pracodawca, niezależnie od profilu działalności, wielkości firmy czy ilości zatrudnionych osób, ma gwarancję, że wszelkie wymogi BHP zostaną spełnione.
Obowiązki pracodawcy wynikające z odpowiedzialności za stan BHP w firmie
Na obowiązki pracodawcy w myśl przepisów BHP w zakładzie pracy składa się ogół działań mający na celu organizację pracy podwładnym w sposób bezpieczny i higieniczny, a także niestwarzający dla nich zagrożenia. Uściślając, najważniejsze obowiązki pracodawcy to:
- organizacja bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz zapobieganie zagrożeniom,
- egzekwowanie od każdego pracownika firmy przestrzegania zasad oraz przepisów ustalonych w zakresie BHP,
- reagowanie na potrzeby w zakresie BHP oraz doskonalenie istniejącego poziomu bezpieczeństwa w zakładzie pracy,
- zapewnienie wykonania zarządzeń, nakazów, decyzji i wystąpień wydawanych przez organy nadzoru BHP,
- uwzględnienie ochrony zdrowia pracowników niepełnosprawnych, pracownic w ciąży, pracownic karmiących piersią oraz pracowników młodocianych,
- dostosowanie stanowiska pracy do potrzeb pracownika,
- organizacja niezbędnych szkoleń BHP dla pracowników,
- doskonalenie własnej wiedzy na szkoleniach okresowe z BHP.
Przed kim pracodawca odpowiada za stan BHP w firmie?
Do kontroli stanu BHP w zakładzie pracy uprawnione są dwa organy państwowe – Państwowa Inspekcja Pracy oraz Państwowa Inspekcja Sanitarna. Organy te mają za zadanie weryfikować, czy zakład pracy spełnia wymogi BHP określone w ustawie i nie dochodzi do żadnych zaniedbań w kwestii bezpieczeństwa lub higieny pracy. Zarówno za nieumyślne zaniedbania, jak i rażące wykroczenia noszące znamiona celowego działania, pracodawca ponosi odpowiedzialność wykroczeniową lub karną, a także zagrożony jest karą grzywny w wysokości od 1000 do 30 000 zł.